Stopień wodny Rakowiec położony jest w 23+950 kilometrze rzeki Nogat (w mieście Malbork, woj. pomorskie). Zadaniem stopnia jest umożliwienie żeglugi rzeką Nogat (od rz. Wisły do Zalewu Wiślanego) oraz przepuszczenie wód ze zlewni własnej Nogatu.

Stopień został wybudowany w latach 1914 - 1916r w ramach szerszego programu inwestycyjnego przystosowania rzeki Nogat dla potrzeb żeglugi tzw. kanalizacji Nogatu (patrz Biała Góra). W latach trzydziestych XXw na stopniu dobudowano elektrownię wodną. Rzekę Nogat skanalizowano przyjmując, że szlak winien umożliwiać ruch statków o nośności 400 ton, długości 55m, szerokości 8m i zanurzeniu 1.6m. W celu spełnienia tych warunków zbudowano na Nogacie trzy analogiczne stopnie wodne: Michałowo, Rakowiec i Szonowo. Stopień Rakowiec jest reprezentatywny i charakterystyczny dla wielu obiektów z przełomu XIX/XX w., znajdując wiele analogii czy to na Odrze, czy Kanale Bydgoskim. Do czasów współczesnych zachował oryginalną konstrukcję i zasady działania.

Śluza została poddana remontowi kapitalnemu w latach 1993 i 2006r.

Stopień Rakowiec składa się z następujących obiektów:

• zapora ziemna
• śluza komorowa
• jaz z przepławką dla ryb
• elektrownia wodna o mocy 0.54 MW (w administracji Energi Wytwarzanie)
  

Konstrukcja zapory: zapora ziemna

Podstawowe parametry techniczne zapory

Jaz Rakowiec usytuowany jest w korpusie zapory ziemnej, biegnącej w poprzek Nogatu. Jego zadaniem jest utrzymywanie poziomu stanowiska górnego zgodnie z obowiązującym pozwoleniem wodnoprawnym. Jaz posiada konstrukcję betonową o dwóch światłach. Każde z dwóch świateł jazu posiada podwójne stalowe zasuwy. Zasuwa górna podnoszona jest przez drabinki – wciągarkę, zaś dolna podnoszona jest na linie stalowej nawijanej na bęben. Każda z zasuw dodatkowo zabezpieczona jest łańcuchem. Przepławka dla ryb znajduje się po prawej stronie jazu, stanowiąc z jego przyczółkiem wspólną konstrukcję betonową. Przepławka jest przykryta kratą stalową uniemożliwiającą dostęp do przepławki.

Jaz Rakowiec od strony wody górnej. W centralnej części widoczny mechanizm zaciągowy zasuw jazu.

Podstawowe dane techniczne jazu:

Charakterystyczne poziomy wody na górnym stanowisku stopnia:

Charakterystyczne poziomy wody na dolnym stanowisku stopnia:

Zasuwy jazu podczas remontu w 2012r.

Odwodnione stanowisko dolne jazu Rakowiec wraz z przepławką.

Śluza Rakowiec jest śluzą komorową o konstrukcji betonowej, oblicowanej cegłą klinkierową z wrotami wspornymi dwuskrzydłowymi z mechanizmami o napędzie ręcznym. Komora jest napełniana i opróżniana przez kanały obiegowe, umieszczone symetrycznie w głowie górnej i dolnej. Zamknięcia kanałów stanowią zasuwy o napędzie ręcznym. Wrota górne i dolne komory posiadają konstrukcję stalową nitowaną. We wrotach znajdują się zastawki (w górnych po 1 na każde skrzydło, w dolnych po 2 na skrzydło), służące do płukania obiektu. Na wrotach znajdują się kładki komunikacyjne.

Widok na odwodnioną komorę śluzy na czas remontu w 2006r.

Podstawowe parametry śluzy:

Elektrownia wodna w Rakowcu znajduje się poza administracją Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Gdańsku. Właścicielem jest Energa Wytwarzanie.

Elektrownia wodna Rakowiec - poza administracją RZGW w Gdańsku